Cách các doanh nghiệp ASEAN xây dựng khả năng phục hồi khi bị gián đoạn chuỗi cung ứng

Đại dịch Covid-19 đã bộc lộ những điểm yếu vốn có của các chuỗi cung ứng quốc tế. Khoảng 94% công ty trong danh sách Fortune 1000 đã bị gián đoạn chuỗi cung ứng, khiến các doanh nghiệp toàn cầu phải thực hiện đánh giá lại hoạt động của mình một cách kỹ lưỡng.¹

Ở khu vực ASEAN, gián đoạn kinh doanh do đại dịch đã dẫn đến đợt suy thoái kinh tế đầu tiên sau 22 năm.² Các biện pháp hạn chế đi lại trong thời kỳ đó có thể đã trở thành quá khứ, nhưng kinh nghiệm cho thấy cần phải lập kế hoạch dự phòng và các chiến lược giảm thiểu rủi ro cho tất cả doanh nghiệp phụ thuộc vào các đối tác quốc tế.

Điều này đặc biệt đúng ở Đông Nam Á, nơi biến đổi khí hậu đang làm tăng rủi ro vật chất do lũ lụt và khiến các hiểm họa tự nhiên trở nên trầm trọng hơn. Những sự kiện này có thể làm hỏng cơ sở hạ tầng, vô hiệu hóa giao thông và khiến hoạt động sản xuất bị đình trệ.

Nhưng làm thế nào các công ty quốc tế có thể tìm được sự cân bằng phù hợp giữa việc tích trữ hàng tồn kho (just-in-case) và sản xuất vừa đủ (just-in-time)?

Vị trí của các đối tác cung ứng và cơ sở sản xuất là điểm phù hợp để bắt đầu. Hợp tác với nhiều nhà cung cấp địa phương hơn sẽ giảm thiểu rủi ro liên quan đến vận tải và cải thiện khả năng nhận biết các vấn đề tiềm ẩn, đồng thời đa dạng hóa sản xuất trên các thị trường khác nhau cũng giúp giảm tác động của bất kỳ sự cố cục bộ nào.

Một nghiên cứu năm 2021 của công ty tư vấn McKinsey cho thấy 40% doanh nghiệp toàn cầu đã lên kế hoạch chuyển sản xuất về các nước lân cận (nearshoring) và mở rộng cơ sở nhà cung cấp để đạt được kiểu đa dạng hóa chuỗi cung ứng này trong các biện pháp ứng phó với đại dịch năm 2020. Nhưng một năm sau chỉ có 15% doanh nghiệp báo cáo rằng họ đã làm được điều đó.³

Xây dựng nhiều mối quan hệ với nhà cung cấp chiến lược hơn cũng giúp các công ty cải thiện khả năng giám sát và giảm thiểu rủi ro. Các doanh nghiệp châu Á đặc biệt muốn giảm độ phức tạp. Trong nghiên cứu của chúng tôi về chuỗi cung ứng được thực hiện vào cuối năm 2022, 67% tổ chức ở Châu Á Thái Bình Dương cho biết họ đang có kế hoạch giảm số lượng công ty trong chuỗi cung ứng của mình với mong muốn tăng cường sự gắn kết với ít nhà cung cấp hơn nhưng mang tính chiến lược hơn.⁴

Để thay đổi mạng lưới chuỗi cung ứng quốc tế lâu đời là điều không hề dễ dàng, và nhiều công ty sẽ nhận thấy họ cần phát triển một nền văn hóa linh hoạt để có thể ứng phó với những thách thức không lường trước được.

Khu vực ASEAN là nơi có một trong những khu vực có dân số sử dụng công nghệ kỹ thuật số lớn nhất thế giới, với tỷ lệ thâm nhập của internet là trên 75%.⁵ Nền kinh tế số ở Đông Nam Á đã vượt qua một cột mốc quan trọng vào năm 2023, với tổng doanh thu từ thương mại trực tuyến, bao gồm ngân hàng số, lần đầu tiên sẽ vượt mốc 100 tỷ Đô-la Mỹ – tăng gấp 8 lần chỉ sau 8 năm, theo nghiên cứu của Google, Temasek và Bain & Company.⁶

Mức độ số hóa này mở ra nhiều lợi ích hơn cho các công ty ở ASEAN. Mạng lưới thanh toán tức thời đang mở rộng của khu vực này giúp các doanh nghiệp tránh được thời gian chậm trễ kéo dài trong chuyển tiền xuyên biên giới và giảm rủi ro ngoại hối.9 Các công nghệ mới, bao gồm học máy và trí tuệ nhân tạo, có thể giúp doanh nghiệp được số hóa nâng cao hiệu quả trên toàn chuỗi cung ứng của mình.10 Với khả năng tiếp cận dữ liệu thời gian thực về vận chuyển, tài chính và hoạt động, người quản lý có thể phát hiện sớm vấn đề và hành động để tránh gián đoạn.

Trên khắp châu Á, nghiên cứu của HSBC cho thấy 76% doanh nghiệp dự kiến chuỗi cung ứng của mình có mức độ số hóa ngày càng tăng.7 Kỳ vọng này phản ánh nhận thức ngày càng cao về tầm quan trọng của công nghệ trong việc mang lại cơ hội tăng trưởng cũng như nâng cao khả năng phục hồi.

Các đối tác ngân hàng hỗ trợ quá trình số hóa thương mại và chuỗi cung ứng vì họ nhận ra giá trị của dữ liệu như một công cụ giảm thiểu rủi ro.

Khi các công ty số hóa chuỗi cung ứng của mình, họ tạo ra vô số dữ liệu đáng giá, có thể được sử dụng để cải thiện khả năng tiếp cận tài trợ thương mại, cung cấp thông tin cho việc ra quyết định, tối ưu hóa quản lý tiền mặt và xác định cơ hội để tiếp tục nâng cao hiệu quả. Một giải pháp tài trợ thương mại kỹ thuật số có thể cho phép tiếp cận vốn lưu động ngay lập tức, sử dụng dữ liệu sản xuất hoặc giao dịch để tự động hóa các giao dịch khác.

HSBC cung cấp cho các doanh nghiệp trên khắp ASEAN khả năng tiếp cận các giải pháp tài trợ thương mại và ngân hàng số để giúp giảm bớt xung đột và hợp lý hóa hoạt động ngân quỹ trên các mạng lưới chuỗi cung ứng quốc tế.

HSBC TradePay, dịch vụ tài trợ thương mại kỹ thuật số đầu tiên trong ngành, mang lại nguồn tài chính kịp thời cho các chuỗi cung ứng ở ASEAN với tốc độ xử lý khoản vay chưa đến một phút.⁸ Giải pháp không yêu cầu chứng từ này cho phép các công ty kiểm soát thời gian thực hiện các khoản phải trả thương mại bằng cách giải ngân các khoản vay thương mại mà chỉ cần tải lên một tệp thanh toán kỹ thuật số. Hệ thống giúp điều phối các mối quan hệ trong chuỗi cung ứng bằng cách thanh toán trực tiếp cho nhà cung cấp và tự động gửi thông báo cho tất cả các bên để cập nhật thông tin cho mọi người và điều phối về sản xuất và dòng tiền. HSBC TradePay được cung cấp ở Singapore và Indonesia kể từ tháng 3 năm 2024 và sẽ sớm được mở rộng thêm.

Một chuỗi cung ứng linh hoạt là rất quan trọng để thúc đẩy và duy trì một doanh nghiệp đang phát triển. Đại dịch Covid-19 đã phơi bày nhiều yếu điểm trong các chuỗi cung ứng của thế giới. Tuy vậy, nỗ lực của các công ty nhằm khắc phục các rủi ro đó và nâng cao khả năng phục hồi cũng đang giúp khám phá những cơ hội tăng trưởng năng động. Làm thế nào để kết hợp các chiến thuật và công nghệ này để tạo ra tác động đáng kể đến tầm quan trọng của ASEAN trong mạng lưới thương mại toàn cầu và quỹ đạo tăng trưởng kinh tế của khu vực.