Thương mại bán buôn trong ASEAN: Thúc đẩy thương mại khu vực và hội nhập kinh tế

Theo công ty tư vấn BCG, xuất khẩu của ASEAN dự báo sẽ tăng gần 90% lên hơn 3 nghìn tỷ USD vào năm 2031, gấp ba lần tốc độ toàn cầu.¹. Châu Á Thái Bình Dương là khu vực có đóng góp lớn nhất cho thị trường bán buôn toàn cầu, được dự báo sẽ tăng từ mức 53 nghìn tỷ USD vào năm 2024 lên 68 nghìn tỷ USD vào năm 2028.² Dữ liệu mới nhất của ASEAN cho thấy thương mại bán buôn và bán lẻ tăng gần 7% vào năm 2022 so với mức trung bình 3,6% trong 5 năm trước đó.³

Các nhà sản xuất và thương hiệu toàn cầu tìm nguồn cung ứng sản phẩm đang chuyển sang khu vực Đông Nam Á khi họ điều chỉnh chuỗi cung ứng và đầu mối sản xuất để tiếp cận gần hơn với người tiêu dùng, giảm sự phụ thuộc quá mức vào Trung Quốc và tạo ra khả năng phục hồi tốt hơn trong mô hình kinh doanh của mình.

Tầm quan trọng chiến lược ngày càng tăng của ASEAN với vai trò là một thị trường tiêu dùng, nền tảng sản xuất xuất khẩu và nguồn khoáng sản quan trọng tạo cơ hội cho các doanh nghiệp thương mại bán buôn trong khu vực mở rộng sang lĩnh vực cung cấp các sản phẩm có giá trị cao hơn trong nhiều ngành công nghiệp.

Nhà bán buôn là đơn vị trung gian mua hàng hóa với số lượng lớn từ nhà sản xuất và nhà cung cấp khác hoặc từ nhà bán buôn khác rồi bán cho nhà bán lẻ hoặc cơ sở bán lẻ để đóng gói lại thành các lô nhỏ hơn cho người tiêu dùng.c

Là trung gian kết nối nhà sản xuất với người tiêu dùng, nhà bán buôn là một phần thiết yếu của chuỗi giá trị cung ứng và phân phối, đồng thời là động lực tăng trưởng chính. Dữ liệu thương mại bán buôn như tỷ lệ hàng tồn kho trên doanh thu có thể là chỉ số dự báo về sức khỏe của nền kinh tế.

Các nhà bán buôn đóng vai trò quan trọng trong quy trình chuỗi cung ứng bằng cách giúp các nhà sản xuất phân phối sản phẩm một cách hiệu quả và năng suất, tăng khả năng tiếp cận thị trường cho các nhà sản xuất địa phương cũng như chủng loại và chất lượng sản phẩm cho người tiêu dùng.

Tuy nhiên, phân khúc bán buôn đang phát triển nhanh chóng khi các doanh nghiệp thích ứng với sự phát triển của thương mại điện tử và các kênh bán hàng trực tiếp tới người tiêu dùng.⁴

Các doanh nghiệp toàn cầu bắt đầu chuyển nhiều nguồn cung ứng và sản xuất sang Đông Nam Á trước đại dịch COVID-19.⁵

Trong giai đoạn 2017-2022, kim ngạch thương mại giữa ASEAN với cả Mỹ và Trung Quốc đã tăng gần gấp đôi. Tổng kim ngạch thương mại hàng hóa của ASEAN tăng 14,9% đạt 3,8 nghìn tỷ USD vào năm 2022.

Thương mại xuyên biên giới trong ASEAN là một lĩnh vực tăng trưởng đặc biệt. Thương mại nội khối ASEAN hiện chiếm tỷ trọng lớn nhất trong tổng kim ngạch thương mại của khối, chiếm 22,3% tổng khối lượng thương mại vào năm 2022.

Năm 2022, điểm đến xuất khẩu chính của khu vực ASEAN vẫn là nội khối, chiếm 22,9% tổng kim ngạch xuất khẩu, trong khi Trung Quốc nổi lên là nguồn nhập khẩu lớn nhất của ASEAN, cũng ở mức 22,9%.

ASEAN là động lực thúc đẩy sự hài hòa và hiệu quả thương mại cao hơn, cả giữa các thành viên và các đối tác thương mại.⁶

Nhận thức được tầm quan trọng của ngoại thương, các quốc gia thành viên nhất trí thiết lập các quy tắc và quy định kỹ thuật của khối dựa trên các quy tắc quốc tế thay vì “thiết lập thêm một lớp” với các tiêu chuẩn riêng của ASEAN.⁷

Mục đích của việc chuẩn hóa các chế độ quản lý thương mại, sản phẩm và dịch vụ giữa các quốc gia thành viên là để xóa bỏ các rào cản kỹ thuật đối với thương mại, trong đó việc tuân thủ bắt buộc thường được ghi rõ trong luật pháp của mỗi quốc gia.⁸

Khối này đang xây dựng khuôn khổ pháp lý, kỹ thuật và hoạt động cho Hiệp định Một cửa ASEAN năm 2003 để bao gồm nhiều chứng từ liên quan đến thương mại hơn, chẳng hạn như tờ khai hài hòa hóa hải quan và chứng nhận kiểm dịch động thực vật điện tử. Các quốc gia thành viên cũng đang tìm cách đưa các quốc gia khác vào hệ thống, bao gồm Úc, Trung Quốc, Nhật Bản, Hàn Quốc, Mỹ và New Zealand, tất cả đều bày tỏ sự quan tâm đến việc tham gia.

Lấy ví dụ, từ đầu năm nay, tất cả các quốc gia thành viên đã triển khai khai báo hải quan kỹ thuật số để tăng hiệu quả và thuận tiện cho việc phát triển thương mại nội khối ASEAN.^{9 10}

Số hóa chứng từ thương mại là một ví dụ về cách công nghệ đang thay đổi hoạt động thương mại bán buôn ở ASEAN.

Sự phát triển liên tục của thương mại điện tử vừa là thách thức vừa là cơ hội cho các nhà bán buôn. Mặc dù các nền tảng thương mại điện tử có nguy cơ gây rối loạn cho lĩnh vực bán buôn bằng cách cho phép các nhà sản xuất kết nối trực tiếp với người tiêu dùng cuối, thương mại điện tử cũng tạo ra các cơ hội bán hàng B2B mới và cho phép các thương hiệu thâm nhập các thị trường mới.

Số hóa cũng cho phép các thương nhân bán buôn cải thiện tính minh bạch trong chuỗi cung ứng, theo kịp nhu cầu ngày càng tăng từ các thương hiệu và nhà bán lẻ toàn cầu để có trách nhiệm giải trình cao hơn về các vấn đề quan trọng về tính bền vững.

Các doanh nghiệp cũng đang tăng cường sử dụng phân tích dữ liệu và tích hợp trí tuệ nhân tạo (AI) vào kế hoạch kinh doanh để dự đoán xu hướng và đảm bảo doanh nghiệp có đủ hàng tồn kho để đáp ứng yêu cầu của khách hàng bán buôn. Điều này đang giúp các doanh nghiệp nâng cao hiệu quả cho chuỗi cung ứng quốc tế của mình bằng cách cải thiện việc lập mô hình và khả năng dự đoán dòng tiền.

Công nghệ cũng giúp các nhà kinh doanh bán buôn quản lý thanh khoản trên khắp các thị trường ASEAN bằng cách tận dụng mạng thanh toán kỹ thuật số ngày càng được tích hợp nhiều hơn của khu vực để thực hiện và nhận thanh toán theo thời gian thực.

Là ngân hàng thương mại hàng đầu thế giới và với hơn 135 năm hoạt động tại ASEAN, HSBC có chỗ đứng vững chắc để hỗ trợ các doanh nghiệp thương mại bán buôn đang tìm cách khai thác các cơ hội mới.

HSBC TradePay, một giải pháp tài trợ thương mại kỹ thuật số tinh gọn cho phép các doanh nghiệp giải ngân các khoản vay/tài trợ thương mại và thanh toán kịp thời cho nhà cung cấp trong vài phút chỉ bằng một lần tải tệp lên. Dịch vụ không cần chứng từ này hiện được cung cấp ở Singapore và Indonesia, hỗ trợ cả thanh toán quốc tế và nội địa. HSBC TradePay sẽ có mặt tại Malaysia vào quý 4 năm 2024.